විවෘත ජනේලය

 

 

(Hector Hugh Munro හෙවත් Saki Munro ගේ The Open Window කෙටි කතාවේ පරිවර්තනයකි. )

Frederick Childe Hassam ගේ Bowl of Goldfish සිතුවම (1912)

” මගේ නැන්දා ඉක්මනින් ම ඒවි නටෙල් මහත්මයා… ” දැරිය කීවාය. ඇය ඉතා විනීත මෙන් ම තැන්පත් පෙනුමක් තිබූ පහළොස් හැවිරිදි දැරියකි. ” ඉතින් ඇය එනකම් ඔබට බලා ඉන්න වෙනවා.. කමක් නැහැ.. මම ඉන්නවනේ ඔබේ තනියට..”

පැමිණීමට නියමිත නැන්දණිය පිළිබඳව, මේ දැරියගේ සිත සතුටුවන ආකාරයේ  යමක් කීමට ෆ්රැම්ටන් නටෙල් උත්සාහ කළේය. එමෙන් ම මේ සම්පුර්ණයෙන් ම නාඳුනන මිනිසුන් මැදට පැමිණීම තම ස්නායුවලට අත්කර දෙනු ඇත්තේ කුමනාකාරයේ සෙතක් දැයි ඔහු කල්පනා කළේය.

 “මම දන්නේ නෑ එහෙ කොහොම වෙයිද කියල නම්… ” ඔහු මේ පිටිසර ගම්මානයට පිටත් වීමට සුදානම් වනවිට ඔහුගේ සොයුරිය කීවා ය.

“ඔයාට එහෙ ගිහින් ඉන්න වෙන්නේ ඉවසන්න බැරි තරමේ පාලු පරිසරේක. ඉන්න වෙන්නේ කතා බහ කරන්න කිසි දෙයක් නැති සම්පුර්ණයෙන් ම ආගන්තුකයන් මැද්දේ. ඒක ඔයාගේ ස්නායුවලට කොහොම බලායි ද කියල මට නම් හිතාගන්න අමාරුයි. කොහොම වුණත්, ඔය ගමේ මම දන්න අඳුනන කීප දෙනෙක් ඉන්නවා. මම ඒ හැමෝටම ඔබව හඳුන්වා දීමේ ලිපි ලියා දෙන්නම්. මගේ මතකේ විදිහට ඔවුන් හැම දෙනෙක්ම ඉතා කරුණාවන්ත, ගුණ යහපත් මිනිස්සු.. “

ඔහුගේ සොයුරියගේ එක් ලිපියක් යොමුව තිබුණේ, ඔහු මේ දැන් පැමිණ සිටින සැපල්ටන් මහත්මිය වෙතටයි. ඇය, සිය සොයුරිය පෙර කී ” ඉතා කරුණාවන්ත – ගුණ යහපත් මිනිස්සු ” ගොඩට අයත් දැයි ඔජු කල්පනා කළේය.

“ඔබ මේ පළාතේ මිනිස්සු ගැන මොනවම හරි දන්නවද?” දැරිය ඇසුවේ දිගින් දිගටම කල්පනාවේ ගිලී සිටි අමුත්තාගෙනි.

“මම අඳුනන කවුරුවත් මෙහෙ නැහැ..” නටෙල් කීවේය. “මෙහෙ දේවගැතිතුමාගේ පාලනය යටතේ තිබෙන කාර්යාලයේ මගේ අක්ක අවුරුදු හතර පහකට කලින් රැකියාවක් කළා. ඉතින් එයා තමයි මාව මෙහෙට යොමු කළේ. පළාතේ කිහිප දෙනෙකුගේම නමට මාව හඳුන්වාදීමේ ලිපි ඇය ලියල දුන්න..

“එහෙනම් ඔබ මගේ නැන්දා ගැන මොනවත්ම දන්නේ නැද්ද ?” දැරිය විමසුවේ ඉතා සන්සුන් විලාශයෙනි.

“මම දන්නේ ඔයාගේ නැන්දගේ නමයි ලිපිනයයි විතරයි… ” අමුත්තා කීවේය.

සැපල්ටන් මහත්මිය විවාහකද, අවිවාහක්ද, වැන්දඹු ද යන්නවත් ෆ්රැම්ටන් නටෙල් දැන සිටියේ නැත. වචනයෙන් විස්තර කිරීමට නොහැකි වූවත් , මේ  ගෙදර පිරිමියෙකු ජීවත්වූ ලකුණු ඇතැයි නටෙල්ට සිතුණි.

“ඇයට මුහුණ දෙන්න වුණා දරුණු ඛේදවාචකයකට… මහ අවාසනාවන්ත සිදුවීමකට.. ” දැරිය කීවා ය. “ඒක  සිදුවුණේ හරියටම මීට අවුරුදු කලින්.. ඒ ඔබේ අක්කා මෙහෙන් ගියාට පස්සේ.. “

“ඛේදවාචකය?… අවාසනාවන්ත සිදුවීම??… ” ෆ්රැම්ටන්ට නොසිතාම කියැවිණි. මෙවැනි නිස්කලංක පිටිසරබද පළාතක සිදුවිය හැකි යයි නොසිතිය හැක්කේ ම ඛේදවාචකයන් ය. අවාසනාවන්ත සිදුවීම් ය.

“මේ ඔක්තෝබර් මාසයේ හැන්දෑවක් වෙලත් අපි ඔය ලොකු ජනේලය වහන්නේ නැත්තේ ඇයි කියල ඔබට හිතෙනවා ඇති.. ” දැරිය කීවේ විශාල, උස් ජනේලයක් පෙන්වමිනි. විවෘතව තිබූ ඒ තුලින් නිවසේ උද්‍යානයට පිවිසිය හැකි බව නටෙල් දුටුවේය.

“ඔක්තෝබර් මාසේ වුණත් මේ දවස්වල තියෙන්නේ පුදුමාකාර රස්නයක්.. ” ඔහු කීවේය. “එහෙම නැත්නම් ඔබ ඔය වුණා කියන අවාසනාවන්ත සිදුවීමට මේ ජනේලයේ මොකක් හෝ සම්බන්ධයක් තියෙනවද ..?”

“හරියටම අවුරුදු තුනකට කලින් අද වගේ දවසක තමයි ඒ සිදුවීම වුණේ..” දැරිය කතාව ඇරඹුවා ය. ” එදා නැන්දගේ ස්වාමිපුරුෂය, ඇගේ  මල්ලිලා දෙන්නත් එක්ක දඩයමේ ගියා.. ඔවුන් එලියට බැස්සේ ඔන්න ඔය ජනේලයෙන්..

ඒ ගියා ගියාමයි .. ඔවුන් කවදාවත් ආපහු ආවේ නෑ …

මෙහෙ ඉඳන් තරමක් දුරින් තියෙනවා ඔවුන් ගේ ප්‍රියතම දඩ භුමිය.. ඒකට යන්න තියෙන්නේ විල්ලුව හරහා.. මේ කියන අවුරුද්දේ ගිම්හානය දිගින් දිගටම වැසි තිබුණු මහ තෙත් බර කාලයක්.. ඉතින් විල්ලුව හරහා ඇවිදන් යද්දී ඔවුන් එක්වරම විල්ලුව මැද මඩ ගොහුරක එරිල තියෙනවා… ඔවුන් අතුරුදන් වුණේ සලකුණක්වත් නොතියා… ඔවුන්ගේ මළ සිරුරුවත් අපිට හමුවුණේ නැහැ.. ” දැරිය සුසුමක් හෙළුවාය.

“අනේ මගේ අසරණ නැන්දා.. ඇයට කවදාවත් ම පිළිගන්න බැරිවුණා ඔවුන් මියගිහින් කියලා.. ඇය තාමත් විශ්වාස කරනවා ඔවුන් කොයිවෙලාවේ හරි ඔන්න ඔය ජනේලයෙන් ම ආපහු එයි කියල.. ඒ තුන්දෙනා විතරක් නෙමෙයි, ඔවුන් එක්කම ගිහින් අපිට නැති වුණු පුංචි දුඹුරු පාට බල්ලත් ආපහු එයි කියල ඇය හිතන් ඉන්නවා..අන්න ඒ නිසයි අපි කළුවර වැටෙනකම් ඔය ජනේලය ඇරලා තියන්නේ.. එදා ඒ අන්තිම ගමන යද්දී ඔවුන් ඇඳ පැළඳගෙන ගිය ඇඳුම් පවා ඇය කොයි තරම් වාර ගාණක් මට විස්තර කරලා තියෙනවද කියල දෙයියෝ තමයි දන්නේ.. එදා ඇගේ ස්වාමිපුරුෂයා ගෙදරින් එලියට බැහැල තියෙන්නේ ඔහුගේ සුදුපාට වැහි කබාය අතේ දමාගෙන…

ඒ වගේම ඇගේ බාලම මල්ලිගේ නම රොනී..ඔහුගේ කටේ කොයි වෙලාවෙත් තිබිල තියෙනවා සිංදුවක කෑල්ලක්..

“බර්ටි.. ඔබ කොහෙද මේ දුවන්නේ… ?”

ඉතින් මේ සින්දු කෑල්ල කොයිවෙලාවෙත් කියන එක ගැන නැන්දා රොනී මාමත් එක්ක හරි තරහයිලු.. ඉතින් එදා ගෙදරින් එළියට බැහැලත්, නැන්දගේ තරහ අවුස්සන්න රොනී මාම කිව්වල මේ සින්දු කෑල්ල..
“බර්ටි.. ඔබ කොහෙද මේ දුවන්නේ… ?” කියල..ඇත්තටම මේ වගේ පාළු, වැහිබර හැන්දෑවක ඔවුන් ගිය විදිහටම ආපහු එයි කියල මහ අමුතු හැඟීමක් මට එනවා.. ” ඇය කතාව අවසන් කලේ භීතියෙන් සියොළඟ වෙවුලා ගිය බවක් දක්වමිනි.ෆ්රැම්ටන් නටෙල්ගේ සිතට අප්‍රමාණ සැනසීමක් ගෙනදෙමින් සැපල්ටන් මහත්මිය නිවසට පැමිණියේ මේ අවස්ථාවේදී ය. තම ප්‍රමාදය ගැන ඇය දිගින් දිගටම ඔහුගෙන් සමාව අයද සිටියා ය.
“මම හිතනවා වේරා ඔබව පාලුවෙන් තිබ්බේ නැහැ කියල… ” ඇය කීවා ය.

“අපොයි ඔව්.. ඇගේ කතා බහට මම සවන් දෙමින් හිටියේ ඉතා ආශාවෙන්…”

“මේ ජනේලය විවෘතව තියෙන එක ගැන ඔබේ විරුද්ධත්වයක් නැහැ කියල මම හිතනවා.. මගේ ස්වාමියා සහ මල්ලිලා දෙන්න දඩයමේ ගියානේ.. ඔවුන් ගෙට ඇතුළුවෙන්න පුරුදු වෙලා තියෙන්නේ ඔය ජනේලයෙන්.. අද ඒගොල්ලෝ විල්ලුවෙන් එහා මඩ වගුරේ දඩයමේ ගියා…
සැකයක් නෑ දැන් ඉතින් ගෙදර් ඇවිල්ල මේ මගේ බුමුතුරුණුවල මඩ ගානවා… පිරිමි අයට ඔව්වයේ ඒ හැටි ගානක් නෑ.. නැද්ද..?”

සතුන් දඩයම් කිරීම ගැන ඇය දිගින් දිගටම දොඩවන්නට වූයේ අප්‍රමාණ සතුටකිනි. වාසනාව තිබේ නම් ශීත සෘතුවේ වුවද තාරාවෙකු දඩයම් කරගැනීමට ඇති හැකියාව ගැන ඇය කීවාය. ෆ්රැම්ටන් නටෙල්ගේ සිතට මේ කතාබහ නිසා ඇතිවී තිබුණේ අප්‍රමාණ භීතියකි. ඇගේ දෙනෙත් ඔහු පසෙකින් තිබූ විවෘත ජනේලය දෙසට නිරතුරුවම යොමුව තිබූ අයුරු ඔහු භීතියෙන් යුතුව නිරීක්ෂණය කළේය. ඛේදවාචකයක සංවත්සරය යෙදී ඇති මෙවන් දිනයකම මෙහි පැමිණීමට සිදුවීම කෙතරම් අවාසනාවක් ද!

” දොස්තරලා එකඟ වුණා මම සිත කළඹන සහ ශාරීරික වෙහෙස ඇතිවෙන හැම දෙයක්ම මඟහැරලා විවේක ගන්න ඕන කියන එක ගැන… ” දිගින් දිගටම ඇදී ගිය මාතෘකාවෙන් දැඩි නොසන්සුන්කාරී අපහසුවකට පත්ව සිටි ඔහු කීවේය. ” ඔවුන් කියන්නේ මම “සම්පූර්ණ විවේකයක්” ගත යුතු බවයි. ඒත් මම ගන්න ඕන කෑම බීම ගැන නම් ඔවුන්ගේ එකඟත්වයක් නැහැ… ”

“නෑ ..?” සැපල්ටන් මහත්මිය ඈනුමක් හරින්නාක් මෙන් ඉතා උදාසීන අයුරින් විමසුවාය. මීළඟට ඇය එක්වරම කලබල වූවා ය. ඒ නටෙල් කියූ දෙයකට නම් නොවේ.

“ඔය එන්නෙ අන්තිමට! ” ඇය කෑගැසුවේ අප්‍රමාණ සතුටකින් සහ ප්‍රබෝධයෙනි.
“ඇති යන්තම් තේ වෙලාවට ආව… බලන්නකෝ හැටි… මේ අය නිකම් ඇස් ළඟට එනකම් මඩ වගුරක ගිලිලා ඉඳල වගේ.. !!”

ෆ්රැම්ටන් නටෙල් කිළිපොලා ගියේය. ඔහු දැරිය දෙස බැලුවේ ඉතා සානුකම්පිත සහ, තමන්ට මෙම තත්වය තේරෙන බවක් දෑසින් පළ කරමිනි. විවෘත ජනේලය දෙසට යොමුව තිබූ ඇගේ දෑස් බියෙන් ත්‍රස්තව තිබුණි. භීතියෙනුත් භීතියට පත් නටෙල් ආපසු හැරී තමන් පිටුපසින් වූ විවෘත ජනේලය දෙසට නෙත් යොමු කළේය.

ක්‍රමයෙන් දැඩිවෙමින් පැවති අන්ධකාරයත් සමඟ තණබිම හරහා ජනේලය දෙසට ඇවිද ආවේ මිනිස් රූ තුනකි. ඔවුන් තිදෙනාගේම අත්වල තුවක්කු තිබුණු අතර එක් අයෙකුගේ උරහිසෙන් සුදු පැහැති කබායක් ද එල්ලා වැටුණි. ඔවුන් සමීපයෙන් ම උඩ පනිමින් දුව ආවේ දුඹුරු පැහැ කුඩා ස්පැනියල් සුනඛයෙකි. ඔවුන් තණබිම හරහා ආවේ අවතාර බඳු නිශ්ශබ්දතාවයකිනි.
එක්වරම ඒ නිහඬ බව බිඳිමින් අඳුර තුළින්,….

“බර්ටි.. ඔබ කොහෙද මේ දුවන්නේ… ?”  යැයි හඬක් නැගුණි.

වියරුවෙන් මෙන් නැඟී සිය තොප්පිය සහ සැරයටිය අතට ගත් ෆ්රැම්ටන් නටෙල් සාලය හරහා දිව ගොස්, විවෘතව තිබූ දොරෙන් එළියට පැන කුඩා මාවත දිගේ ඔහු පැමිණි දෙසටම දිවගියේය. ඉදිරියෙන් ආ පාපැදිකරුවෙකුට ඔහුගේ ඇඟේ නොහැපීමට පාරෙන් ඉවත්වී බයිසිකලය බඩවැටියට හේත්තු කරගැනීමට සිදුවිය.

“ඔන්න අපි ගෙදර ආවා… ” සුදු වැහි කබාය උරහිස මත දමාගෙන් සිටි පුද්ගලයා ජනේලයෙන් නිවස තුලට ඇතුළුවෙමින් කීවේය. “සෑහෙන්න මඩ නාල නම් තමයි..ඒත් ඉන් වැඩි හරිය දැන් වේලිලා…
කවුද අර අපි එද්දිම ඉස්සරහ දොරෙන් පැනල දිව්වේ? ”

“අනේ මන්ද… මේ නටෙල් කියල කවුද හාදයෙක්.. හරි පුදුම මිනිහෙක්. මෙහෙ ආව වෙලාවේ ඉඳන් එයාට තියෙන අසනීප ගැන කියෙව්වා. ඕගොල්ලෝ එනවා දැක්ක විතරයි අවතාරයක් දැකල බය වුණා වගේ ගෙයින් එළියට පැනල දිව්වා. එයා අපිට ආයිබෝවන් කිව්වෙත් නෑ, එකපාරටම යන එක ගැන සමාව ඉල්ලුවෙත් නෑ.. නිකං ම පැනල දිව්වා මෙලෝ සිහියක් නැතුව..”

“මම හිතන්නේ එයා බය වුණේ අපේ බල්ලව දැකල.. ” ලේලිය කීවේ ඉතා සන්සුන් ආකාරයෙනි. “එයා බල්ලන්ට බොහොම බයයි කියල මාත් එක්ක කිව්වා. එක පාරක් පිස්සු බලු රංචුවක් එයා පස්සේ එලෝගෙන ඇවිත්, උන්ගෙන් බේරෙන්න ගංගානම් ගඟ අයිනේ තිබ්බ විශාල සොහොන් පිට්ටනියකට පැනගන්න එයාට සිද්ධවෙලා. උන් එතනටත් ඇවිත්. අන්තිමේදී එතන තිබ්බ අලුත හාරපු මිනී වලකට බැහැල තමයි බේරිලා තියෙන්නේ. එයාට සිද්ධවෙලා මුළු රෑම ඒකෙ ගත කරන්න.. බල්ලෝ ටිකත් මිනී වල වටේ හිටියලු මුළු රෑම – බුර බුර, මෙයාව හපන්න පැන පැන, සෙම බේර බේර.. ඉතින් ඒකම මදෑ මිනිහෙක්ව පිස්සු වට්ටවන්න..!”

ඉතා කෙටි කාලයක් තුල අපූර්ව ආකාරයේ කතා ගෙතීමට මේ දැරියට තිබුණේ අති විශිෂ්ඨ හැකියාවකි.

 

Saki – The Open Window